Phnom Penh

Woensdag 6 januari: 
Na het ontbijt hebben we onze tassen gepakt en zijn we vertrokken richting Phnom Phenn. Zoals wel vaker aan de orde is was de bus niet helemaal zoals het hoorde te zijn. En onderweg zijn we regelmatig bij een garage gestopt om te kijken of ze hem konden maken. Errug jammer weer.. uiteindelijk in Phnom Phenn aangekomen liep het al tegen een uur of 3 aan. We besloten te lunchen en ondertussen rond te kijken of we ergens een locatie vonden waar we onze paspoorten naar toe konden brengen. We willen hier namelijk een visum aanvragen voor Vietnam. Gelukkig bleek dit niet al te lastig te zijn en net voor sluitingstijd dropte we onze paspoorten bij een agency. Hierna lekker een douche genomen. De jongens zijn boven gaan poulen en ik ben even op m’n laptop bezig geweest. 

Donderdag 7 januari: 
The killingfields. Tja ik heb er lang over nagedacht hoe ik dit moest omschrijven. Hoe omschrijf je deze gruweldaden en wat je gezien hebt in een blog? Laat ik maar beginnen met een klein stukje over het ontstaan van de killingfields. Dit was vroeger een chinees kerkhof maar is onder het regiem van Pol Pot veranderd in een veld met vele massagraven. (een soort van dictator die wilde dat iedereen "gelijk" was en vervolgens iedereen met een opleiding oid vermoord heeft). Terwijl je rondloopt wordt je verteld door middel van een koptelefoon hoe het er uit heeft gezien en welke gruwelen er werden uitgevoerd. Ook kon je via deze audio apparatuur luisteren naar "persoonlijke" verhalen over personen in deze gruwelijke tijd met Pol Pot aan de macht. Zo werd er bijvoorbeeld uitgelegd dat ze palmbladeren gebruikte om mensen hun keel door te snijden omdat kogels te duur waren. Na diverse massagraven gezien te hebben en geluisterd te hebben naar de e verhalen door onze koptelefoon dacht ik dat het niet erger kon. Toch wel. Naast een van de massagraven stond een boom, behangen met allerlei gevlochten armbandjes. Deze boom werd de "killingtree" genoemd. Hij werd gebruikt om baby's, vastgehouden aan hun voetjes, dood te slaan tegen deze boom. Omdat een te zieke man de overtuiging had dat het uitroeien van de foute mensen grondig gedaan moest worden. De schok was groot, al luisterend naar het verhaal horend bij de boom ben ik gaan zitten, tranen in mijn ogen. Na het lopen over het park, waar botjes, schedels en kleding nog steeds gevonden wordt, sloten we de killingfields af met een korte film die de geschiedenis in beeld liet zien.
Na de killingfields stopte we met de tuctuc bij een schietplaats, hoe ironisch, waar je tegen betaling kon schieten met diverse geweren. Nadat wij dit toch wel resoluut hadden afgewezen kregen we een telefoontje van een van de chauffeurs met wie we gesproken hadden en die ons deze tuctuc had aangewezen. Hij sprak op een nogal boze toon, waarom we niet gingen schieten en blablabla. Mhhh, alles onder een hoedje? Neeehoooor, ze werken helemaal niet allemaal samen! Waarschijnlijk zou deze man dan weer commissie krijgen van wat wij zouden moeten betalen om te schieten. Na deze onderbreking reden we in een keer door naar de s21 gevangenis. Dit was een andere plaats waar onder het regime van pol pot gruweldaden werden verricht. De gevangenis had de plaats genomen in een voormalige school. Dus een plek waar ooit kinderen hadden rond gerend, vrolijk en enthousiast, om te leren, was een plek geworden waar mensen werden geketend, gemarteld en gekleineerd. Ook hier besloten we een koptelefoon te nemen waar het verhaal door verteld werd. Stap voor stap werden we door de oud gevangenis geleid. De eerste kamers waren "verhoorkamers" waar alleen een ijzeren bed in stond. Hier werden mensen vastgehouden en gemarteld net zo lang tot ze misdaden toegaven die ze niet hadden gedaan, om vervolgens vermoord te worden bij de killingfields. In de martel/verhoorkamers zag je regelmatig vage vegen en spetters van bloed om de muren en de plafonds. Gevangene waren van allerlei soorten en maten, jong en oud, man, vrouw en kinderen. Ook liepen we langs schilderijen, prenten, ketens, foto's en kooien heen. Foto's van mensen die er gezeten hadden, bekende gezichten, mannen die je bijvoorbeeld ook in de tuctuc zou kunnen zien. Het is niet zo lang geleden dat dit allemaal gebeurd is. Iedere combodiaan ouder dan 40 jaar heeft 't dan ook meegemaakt. Na al deze verschrikkingen gezien te hebben, wisten we tijdlang niks tegen elkaar te zeggen. Maar onze ogen zeiden genoeg, in gedachten met alle mensen die onnodig onder dit regime gestorven zijn.